Bezbolni
su, mada nekad mogu izazivati svrab, peckanje ili diskretno krvarenje.
Najčešće se javljaju prvo oko ulaza vagine, obično
prvo na koži medjice kao pojedinačne bradavice, da bi se kasnije
proširile na kožu i sluzokožu ostalih delova. U zapuštenom
stadijumu mogu toliko da se namnože da grade široku ploču
sabijenih i slivenih pojedinačnih bradavica koja može potpuno da
zatvori ulaz vagine. Ravni kondilomi (condillomata plana)
izgledaju kao beličaste promene u nivou epitela (sluzo)kože,
javljaju se na grliću materice, sa daljom propagacijom na svodove
vagine, u introitus vagine (s unutrašnje strane malih polnih usana) i
šire. Danas je infekcija HPV-om najprevalentnija seksualno prenosiva
bolest, i smatra se da 75% seksualno aktivnih žena dodje u kontakt sa
HPV-om, a kod većine dolazi do pojave infekcije u klinički
manifestnom (kondilomi) ili subkliničkom obliku (bez vidljivih
promena). Do danas je izvršena identifikacija preko 130 tipova HPV,
ali je njihov broj daleko veći. Ne izazivaju svi genitalne
kondilome, neki izazivaju pojavu i drugih vrsta bradavica – na
koži, laringsu, tabanu. Većina tipova neće dovesti do
razvoja maligniteta.
Sa
onkogenog aspekta najopasniji su tipovi 16 i 18, a takodje i 31, 33 i
35. Oni dovode do stvaranja ravnih genitalnih bradavica koje i ne
moraju da se vide golim okom, a koje kasnije maligno alterišu.
Naprotiv,
HPV tipovi 6 i 11 najčešće izazivaju resičaste, tj. šiljate
kondilome koji se lako uočavaju, predstavljaju više estetski
problem za ženu, ali ne izazivaju kancer. Papiloma
virus je izuzetno otporan, može preživeti i nekoliko sati u spoljnoj
sredini. Postoji
i mogucnost autoinfekcije, da se rukama ili predmetima prenese virus
sa neke druge lokalizacije na telu, izvan genitalnog trakta. Nažalost,
dijagnostikovani su slucajevi klinički manifestnih HPV infekcija
i kod devojčica, uzrasta 12-14 godina, koje nisu imale seksualne
odnose |
|
Kondilomi
|
Najčešće
se manifestuje u starosnoj grupi od 18 do 30 godina. O nekim posebnim
faktorima rizika nema smisla govoriti, a ni broj partnera nije presudan.
Dovoljan je jedan seksualni odnos sa partnerom koji je zaražen da bi se
infekcija prenela. Kondomi i druga barijerna zastitna sredstva su se
pokazala neefikasnim u sprečavanju širenja HPV infekcije.
Od
momenta infekcije do pojave prvih bradavica može da protekne od tri
nedelje pa do jedne godine i više. Medjutim, i pored postojeće
infekcije, promene tipa bradavica se ne moraju uopšte javiti (subklinička
infekcija), ili se javljaju ravni kondilomi koje žena uglavnom ne može
sama da vidi. Sada
je već sasvim sigurno da HPV imaju ogromnu ulogu u razvoju
karcinoma grlića materice, i moguće ih je otkriti kod 99%
cervikalnih karcinoma, ali i kod oko 80%
karcinoma vulve i vagine. HPV izazivaju abnormalni rast ćelija
koji vodi u malignu alteraciju i pojavu karcinoma. Prevalenca
otkrivenih HPV infekcija opada sa starošću pacijenata. HPV
infekcije se ne detektuju tehnikama molekularne biologije kod 80%
zaraženih pacijenata posle perioda od oko 12 meseci.
|
|
|
Kondilomi
|
Primećeno
je da postoji jedna grupa faktora koji pospešuju pojavu karcinoma grlića
materice. Ovde se posebno izdvaja pušenje koje mnogostruko povećava
rizik dobijanja kancera kod žena sa aktuelnom infekcijom HPV-om. Treba
pomenuti i oslabljen imunološki status kod npr. AIDS-a, ali i drugih
bolesti i stanja. Kao i istovremena infekcija virusom herpes simpleksa.
Incidenca otkrivenih HPV infekcija dostiže
vrhunac u uzrastu 20 do 25 godina. Kumulativna incidenca otkrivena pomoću
HPV DNK testova kod mladih žena koje su posmatrane u periodu od
nekoliko godina posle prvog polnog odnosa, u više od 50% slučajeva,
zavisi od njihovog seksualnog ponašanja. Kod 5 - 10 % HPV pozitivnih žena
dobijaju se abnormalni citološki nalazi.
Postojanje
ili progresija je otkrivena samo kod 20% pacijenata. Ako HPV infekcija
donjeg genitalnog trakta postoji više godina mogu se razviti
prekancerozna stanja (dysplasia, intraepithelial neoplasia, SIL). Ipak,
manje od 1% HPV infekcija vodi do nastanka kancera posle perioda u
proseku od 15 godina. Obzirom da se samo kod nekoliko inficiranih
pacijenata razvio kancer
uterusa, znači da su značajni i drugi kofaktori u sadejstvu sa
HPV. HIV infekcija, pušenje,
infekcije chlamydiom i genetski faktori ne dozvoljavaju imunosistemu da
suzbije ili eliminiše pojavu HPV infekcije, što je veoma značajno.
|
Postoje indirektni dokazi da genitalne HPV infekcije mogu postojati
tokom života, a da se ta latentna infekcija reaktivira tek sa padom
imunosistema. KLINIČKE
MANIFESTACIJE CONDYLOMATA
ACUMINATA Obzirom
na
relativno
dug
period
inkubacije
(3 nedelje
do
8 meseci),
praktično
je
nemoguće
tačno
utvrditi
vreme
infekcije.
Makroskopski
vidljive
kondilome
srećemo
kod
manje
od
1% inficiranih
žena.
Condylomata
acuminata
se
dijagnostifikuje
ginekološkim,
kolposkopskim
pregledom
(vulva,
vagina,
cerviks)
i
palpacijom
(rektum,
anus).
Pregled
spekulumom
je
neophodan
za
utvrdjivanje
prisustva
vaginalnih
i
cervikalnih
kondiloma.
Za
postavljanje dijagnoze u analnoj i rektalnoj regiji, potrebna je
proktoskopija. Korišćenje kolposkopa sa aplikacijom 3-5% sirćetne
kiseline je neophodno za tehniku inspekcije. Sifilis i HIV se mogu
utvrditi serološki.
Pregled
seksualnog partnera je obavezan.
Condylomata lata (sifilis), VIN i promene u
analnoj regiji bi trebalo otkriti pregledom, eventualno histološki.
Ovo se isto odnosi i na analne papile i rektalne polipe u slučaju
takvih nalaza u analnoj regiji. Condylomata acuminata u toku trudnoće
u retkim slučajevima dovodi do pojave papiloma laringsa kod
novorodjenčeta.
Postoji
odredjeni rizik prenosenja HPV infekcije na novorodjenče kod
primipara mladjih od 20 godina. Indikacije za carski rez postoje samo
u slučaju ako je porodjajni kanal blokiran ekstenzivnim
kondilomima. Lečenje kondiloma tokom trudnoće je najbolje
raditi pomoću elektrokautera, laserske vaporizacije ili
krioterapije. Za sada još nije utvrdjeno optimalno vreme; izgleda da
je najbolje tretman izvesti pre pune zrelosti ploda - infekcije na
površini rane mogu dovesti do daljeg razvoja infekcije sa posledičnim
prevremenim kontrakcijama ili do rupture amniotske membrane.
|
|